توسعه نرم افزار فرايندي است طولاني و پيچيده که از آغاز تا پايان، عناصر مختلفي در آن درگير مي شوند. پروژه هاي توليد نرم افزار از منابع مالي، فني و انساني وسيعي بهره جسته و در طول اجراي آنها روش ها، فنون و ابزارهاي متنوعي توسط مجريان به کار بسته مي شود.
در روند اجراي يک پروژه يا در فرايند تهيه يک نرم افزار، مسلما انتخاب مجري واجد شرايط براي انجام آن از اهميت به سزايي برخوردار است. اين انتخاب نيز مستلزم آگاهي هرچه بيشتر مجري از چارچوب و شرايط تعيين شده براي پروژه و يا موضوع کار توسط کارفرما مي باشد. به منظور ارائه اطلاعات و شرايط مورد نياز در ارتباط با انجام يک پروژه يا ايجاد يک سيستم نرم افزاري، مستندي تحت عنوان درخواست براي ارائه پيشنهاد يا RFP (Request For Proposal) توسط کارفرما ارئه مي گردد.
مندرجات مستند درخواست براي ارئه پيشنهاد به بيان اهداف، داشته ها، خواسته ها، محدوديت ها و شرايط مرتبط با پروژه يا سيستم مورد تقاضا مي پردازد و بنابراين از اهميت ويژه اي برخوردار است.
--------------------------------------------------------------------------
استانداردهاي توليد و توسعه نرم افزار
از جمله معروفترين استانداردهاي مرجع جهاني مي توان به نمونه هاي زير اشاره کرد:
- مجموعه استانداردهاي مهندسي نرم افزار IEEE
- استانداردهاي مجموعه ISO/IEC
- استانداردهاي مهندسي نرم افزار آژانس فضايي اروپا
استانداردهاي ارجاع کار در پروژه هاي توليد و توسعه نرم افزار:
- مشاوره پروژه هاي نرم افزاري
- تهيه درخواست براي ارئه پيشنهاد (RFP)
- نظارت بر پروژه هاي نرم افزاري
- پيشنهاد (Proposal)
- برگزاري مناقصه و ارزيابي پيشنهاد
- پيمان نامه نرم افزاري
استانداردهاي پايه اي توليد و توسعه نرم افزار:
- استاندارد سند توصيف متدولوژي (MDD)
سند توصيف متدولوژي يکي از اصلي ترين اسناد پايه اي هر پروژه نرم افزاري است که در آن مدل فرايند توسعه نرم افزار، مرحله بندي و تجزيه اين فرايند به مراحل کوچکتر و مشخصات هر مرحله مطابق با متدولوژي منتخب براي اجراي پروژه تشريح مي گردد. تهيه MDD بايد قبل از تهيه ساير اسناد و طرح هاي پروژه صورت گيرد. در صورتي که تدوين MDD با دقت و جامعيت کافي صورت گيرد، بسياري از مطالب ساير طرح ها و اسناد پروژه را مي توان به مطالب آن ارجاع داد.
- استاندارد طرح مديريت پروژه (PMP)
طرح مديريت پروژه (PMP) سندي است که اصول، ضوابط و روش هاي مديريت يک پروژه نرم افزاري را تعيين مي کند. اين طرح فرايندهاي فني و مديريتي پروژه را تعيين کرده و فعاليت هاي لازم جهت دستيابي به اهداف پروژه را مشخص مي نمايد. هدف اصلي از تهيه PMP اطمينان از اين نکته است که همه عناصر درگير در پروژه ديد واحدي از اهداف، مراحل، سازماندهي و رويه هاي فني و مديريتي پروژه کسب کرده اند و تلاش همه اين عناصر در جهت دستيابي به اهداف پروژه هماهنگ و همسو شده است. طرح مديريت پروژه درواقع طرح جامع يک پروژه است، بدين معني که همه طرح ها و استانداردهاي پروژه بايد در آن مورد اشاره و ارجاع قرار گيرد.
- استاندارد طرح تضمين کيفيت (QAP)
منظور از تضمين کيفيت يک پروژه مجموعه فعاليت هايي است که براي اطمينان از تطابق نتايج و فراورده هاي نهايي پروژه با خواسته هاي اوليه سفارش دهنده يا کارفرماي پروژه، بايد در مدت اجراي پروژه انجام شود. طرح کيفيت پروژه (QAP) سندي است که سازمان، روش ها و برنامه تضمين کيفيت يک پروژه را تعيين مي کند. اين طرح همه فرايندهاي اصلي و پشتيباني توسعه نرم افزار را پوشش مي دهد. طرح تضمين کيفيت به منظور تعيين روش ها، ضوابط و برنامه تضمين کيفيت پروژه تهيه مي گردد و يکي از اسناد مهم و تاثير گذار در روند اجراي پروژه است.
- استاندارد طرح مديريت پيکربندي (CMP)
طرح مديريت پيکربندي به منظور مشخص کردن فعاليت هاي لازم در فرايند مديريت پيکربندي پروژه تهيه مي شود. اين طرح فعاليت هاي الزامي مديريت پيکربندي پروژه را مشخص کرده و مسئوليت و چگونگي انجام هر يک را تعيين مي نمايد. همچنين نحوه ثبت، نسخه برداري و نگهداري سوابق پيکربندي ابزارها و فراورده هاي پروژه در اين طرح مشخص شود.
- استاندارد طرح تصديق و صحه گذاري (V&V)
- استاندارد طرح آزمون نرم افزار
- استاندارد طرح انتقال و تحويل نرم افزار
- استاندارد طرح ضمانت نرم افزار
- استاندارد طرح نظارت